Na samorządy polskie z jednej strony nakłada się coraz więcej obowiązków, a z drugiej pozbawia dochodów własnych. Stąd pojawia się pytanie o finansowanie ich rozwoju. Ze względu na spadek dochodów własnych, wyższe wydatki związane m.in z inflacją i niewystarczającą subwencję ogólną (finansowanie oświaty) w systemie organizacji finansów JST konieczne są natychmiastowe działania doraźne, jak i zmiany systemowe. Brak środków z KPO i ograniczone budżety to bezpośrednie przełożenie na mniejsze inwestycje i spowolniony rozwój. Z trudnościami mierzą się także samorządy w Ukrainie, przede wszystkim ze względu na toczące się działania wojenne i wiele niewiadomych.
Aby realizować swoje cele, samorządy potrzebują stabilnego i adekwatnego finansowania. W obliczu wojny w Ukrainie niezmiernie istotna jest też wspólna polityka gospodarcza dla Polski, Ukrainy i całej Europy. Kluczowe zagadnienia to przedsiębiorczość w społecznościach lokalnych, innowacyjność gmin w obszarze gospodarki i polityki społecznej. W aspekcie wejścia Ukrainy do Unii Europejskiej niezmiernie istotną kwestią będą także środki unijne, przeznaczone zarówno dla Ukrainy jak też dotychczasowych członków wspólnoty.
Celem debaty będzie wypracowanie konstruktywnych i praktycznych wniosków dotyczących finansowania samorządów, które mogą być wykorzystane do opracowania skutecznych strategii rozwoju lokalnego i wzmocnienia samorządowej autonomii. Uczestnicy debaty będą rozważać, jakie mechanizmy rządowe i jakie formy zewnętrznego finansowania inwestycji samorządowych powinny być wprowadzone, aby zwiększyć dostęp samorządów do środków finansowych oraz stworzyć sprzyjające warunki dla ich rozwoju.