Ewa Małyszko, Prezes Zarządu PFR TFI
Świat, w którym zapewniony jest dobrostan fizyczny, psychiczny i społeczny – to cel wyznaczony w Agendzie na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2030 ONZ. Wizja ta kieruje naszą uwagę w stronę ekonomii dobrostanu, w której – z jednej strony – dobrostan obywateli pozytywnie wpływa na rozwój gospodarczy, wzmacnia stabilność i odporność – a z drugiej – dobre wyniki makroekonomiczne pozwalają na utrzymanie inwestycji w kapitał ludzki.
Takie podejście podkreśla potrzebę umieszczenia człowieka i jego potrzeb w centrum naszych procesów decyzyjnych. Stwarza to możliwości poprawy dobrobytu i jednocześnie wspiera zrównoważoną gospodarkę. Już w 2010 r. Dawid Cameron, ówczesny premier Wielkiej Brytanii, zaproponował, żeby postęp w rozwoju kraju mierzyć ‘ „nie tylko tym, jak rośnie nasza gospodarka, ale także tym, jak poprawia się nasze życie – nie tylko przez nasz standard życia, ale przez jego jakość. Natomiast w Nowej Zelandii w 2019 r. jako alternatywę dla PKB wprowadzono nowy pomiar zwany Living Standards Framework, którego celem był pomiar dobrobytu gospodarki i ludzi.
Działania te wpisują się w koncepcję ESG, w której pod literą „S” mieszczą się wszystkie aspekty społeczne, a więc szeroko rozumiane relacje – zarówno wewnętrzne, jak i zewnętrzne. Zatem zaliczymy do tej kategorii politykę informacyjną firmy, komunikację z klientami, współpracę z partnerami biznesowymi i dostawcami, a także z lokalną społecznością. W wymiarze pracowniczym będą to z kolei działania związane z tworzeniem warunków pracy, które sprzyjają rozwojowi zawodowemu.
Niekiedy mówi się, że aspekt społeczny jest nieco zaniedbanym obszarem w koncepcji ESG, ponieważ w dużej mierze koncentrujemy się na wyzwaniach środowiskowych. Oczywiście potrzeba zmierzenia się ze zmianami klimatycznymi jest niepodważalna. Jednak nie bez znaczenia jest fakt, że wpływ środowiskowy możemy zmierzyć za pomocą konkretnych wskaźników, natomiast aspekt społeczny wymyka się schematom i jest trudny do zmierzenia. Potwierdziło to m.in. globalne badanie The ESG Global Survey 2021, w którym przeszło połowa profesjonalnych inwestorów uznała „S” za najtrudniejszy do przeanalizowania i osadzenia w strategiach inwestycyjnych obszar ESG[1].
Tymczasem nigdy wcześniej właśnie aspekty społeczne nie były tak dużym wyzwaniem w globalnej gospodarce. Pandemia Covid odwróciła lata postępu w globalnym rozwoju i pogłębiła nierówności w dochodach, dostępie do edukacji, usług zdrowotnych. Bank Światowy szacuje, że w skali globalnej straty spowodowane nierównością płci w zatrudnieniu wynoszą przeszło 160 bilionów dolarów. Czy stać nas na ponoszenie takich strat i co możemy zrobić, by je ograniczyć?
Zrównoważony rozwój społeczny to także poszerzanie możliwości dla wszystkich ludzi dzisiaj i jutro. Wraz ze zrównoważonym rozwojem gospodarczym i środowiskowym ma kluczowe znaczenie dla ograniczenia ubóstwa i wspólnego dobrobytu.
Biorąc pod uwagę, że zatrudnienie to podstawa rozwoju i bezpieczeństwa finansowego każdej osoby, widzimy, że rola biznesu w budowaniu bardziej inkluzywnych społeczności jest nie do przecenienia. To właśnie działania firm tworzą środowisko sprzyjające rozwojowi różnorodnych talentów. Jak wynika z najnowszego badania Edelman Trust Barometer 2023, chcemy większego zaangażowania firm w kwestie społeczne. Prawie 90 proc. ankietowanych oczekuje, że biznes będzie podejmował działania na rzecz pracowników, zaś 80 proc. badanych wskazuje na potrzebę działań w obszarze zwalczania dyskryminacji. Jednocześnie to samo badanie potwierdza, że to właśnie naszych pracodawców obdarzamy największym zaufaniem (77 proc. ankietowanych).
Oczekiwania są zatem bardzo poważne. Pytanie brzmi: jak sprostać tym wyzwaniom, pamiętając jednocześnie o celu, jaką biznes ma do spełnienia wobec wszystkich swoich interesariuszy, w tym inwestorów? A może spróbujmy spojrzeć na ten temat z innej perspektywy i potraktujmy wyzwania w obszarze społecznym, nie w kategorii obowiązku, lecz elementu, który możemy w perspektywie długoterminowej uczynić motorem rozwoju?
Sukces biznesowy każdego przedsięwzięcia tworzą ludzie i relacje – zarówno te wewnątrz organizacji, jak i w jej otoczeniu. Chcąc przyciągać najlepsze talenty do naszych zespołów, musimy czerpać z jak najszerszej puli kandydatów, a to oznacza, że różnorodność i integracja powinny stanowić podstawę naszych praktyk rekrutacyjnych. Ale samo pozyskanie talentów to nie wszystko. Potrzebujemy stworzyć środowisko, w którym nasi pracownicy będą mogli się rozwijać. Oznacza to zmianę na poziomie kultury organizacyjnej. Dziś często nie wystarczy już tylko zaoferować najwyższe wynagrodzenie, aby zatrzymać zdolnego pracownika w organizacji. Przeglądając oferty pracy bądź rozważając jej zmianę, coraz większą uwagę zwraca on wartości reprezentowane przez firmę, jej cele, strategię działania oraz różnorodność zespołów.
Otwarte, sprawiedliwe i odporne społeczeństwa są niezbędnym elementem zrównoważonego rozwoju, ponieważ wspierają wzrost gospodarczy dzisiaj i w przyszłości. Nadszedł więc czas, abyśmy jako liderzy spojrzeli na aspekty społeczne, w tym wellbeing, w sposób strategiczny zarówno w wymiarze zewnętrznym, jak i wewnętrznym. Umieszczając troskę o dobrostan pracowników na liście priorytetowych zadań, wzmacniamy kulturę organizacyjną, co pozytywnie wpływa na zaangażowanie i produktywność. Przekłada się to na wymierne korzyści biznesowe. Bardziej zmotywowane i zintegrowane zespoły realizują wyznaczone cele i osiągają lepsze wyniki. To decyduje o sukcesie biznesowym każdej organizacji.
O wellbeingu w wymiarze strategicznym rozmawialiśmy podczas panelu „ESG, diversity & inclusion, pracowniczy wellbeing – czy mamy do czynienia z nowym greenwashingiem?” podczas XIII Europejskiego Kongresu Finansowego, który odbył się w dniach 5-7 czerwca 2023 r. w Sopocie.
[1] Stanford Social Innovation Review, Fixing the S in ESG, https://ssir.org/articles/entry/fixing_the_s_in_esg
