W ostatnich dwóch latach, za sprawą rosnącej inflacji i wysokich stóp procentowych, raty kredytów mieszkaniowych udzielonych w złotych znacznie wzrosły. W efekcie kolejni kredytobiorcy składają pozwy przeciwko bankom wnosząc o unieważnienie umowy, nawet jeśli była zawarta w nieodległej przeszłości.
Dotychczasowe doświadczenia z kredytowaniem mieszkalnictwa ujawniają stan ogromnej niepewności prawnej. Ważnie zawarte, przez nikogo nie kwestionowane, umowy kredytowe są obecnie zaskarżane, a potem sądownie unieważniane. Wywołuje to chaos, za sprawą którego bezpieczne i stabilne zarządzanie bankiem staje się niemożliwe. Jedynym sposobem na uporządkowanie tej sytuacji wydaje się uzgodnienie treści standardowej umowy kredytu mieszkaniowego, która dawałaby bankom gwarancję, iż kredyt udzielony według tego wzoru nie będzie przedmiotem sporu ani w trakcie spłaty kredytu, ani po jej zakończeniu.
Prace nad standardową umową trwają. Jeśli mają doprowadzić do szczęśliwego końca, konieczne jest przeprowadzenie dyskusji z udziałem zainteresowanych stron: konsumentów i banków, oraz regulatorów rynku kredytowego i konsumenckiego.
Paneliści będą proszeni o odniesienie się do trzech zagadnień:
- Gdzie tkwi istota konfliktu pomiędzy dwiema stronami umowy kredytowej?
- Jak duże jest pole manewru każdej ze stron i czy przy tak zdefiniowanych warunkach brzegowych możliwe jest dojście do porozumienia?
- Jak postępować w razie wykazania, że stanowisk obu stron nie da się uzgodnić: zrezygnować z kredytowania długoterminowego, skłonić państwo, by wystąpiło w roli arbitra i swoim autorytetem narzuciło niepodważalny, jednolity wzorzec umowy, inne – jakie?
Produktem końcowym, podsumowującym ustalenia z dyskusji, powinna być rekomendacja EKF, adresowana do wszystkich interesariuszy, wskazująca dalszy tok postępowania.
